Jakie rodzaje outsourcingu warto znać? Najważniejsze informacje

Outsourcing to słowo, z którym każdy przedsiębiorca zapewne miał okazję niejednokrotnie się zetknąć. Nie każdy jednak wie, jak wiele różnych konstrukcji może się pod nim kryć. Jakie rodzaje outsourcingu warto znać? Jak kształtują się ich wady, a jak zalety? Wyjaśniamy!

Rodzaje outsourcingu — podział ze względu na miejsce wykonywania

Zanim zaczniemy szczegółowo omawiać jego rodzaje, warto pokrótce scharakteryzować, czym jest outsourcing, do czego służy i kto z niego korzysta. To nic innego, jak zlecenie niektórych zadań przedsiębiorcy innym podmiotom, tak aby odciążyć pracowników i skupić się na głównym celu działalności, a w wielu przypadkach także oszczędzić pieniądze.

Outsourcing skupia się na tych elementach działalności firmy, które stanowią jedynie dodatek do jej właściwego obszaru działania: m.in. na pomocy technicznej i ogółem wsparciu z zakresu nowych technologii, ale też HR, księgowości czy marketingu. Rodzaje outsourcingu można podzielić między innymi ze względu na to, gdzie znajduje się zleceniobiorca względem lokalizacji zleceniodawcy.

Outsourcing onshore

Pod pojęciem outsourcingu onshore kryje się zlecanie określonych obowiązków firmie z kraju pochodzenia zleceniodawcy. W takim przypadku nie trzeba więc szukać daleko. Nierzadko odpowiedniego zleceniobiorcę znajduje się nawet w tym samym mieście. Zdarza się jednak też, że np. przedsiębiorca z dużego ośrodka miejskiego szuka oszczędności poprzez outsourcing zadań do podmiotu z mniejszej miejscowości.

Decydując się na tej rodzaj outsourcingu, nie musimy martwić się o ograniczenia i utrudnienia związane z różnicami kulturowymi, odmiennym językiem, walutą czy strefami czasowymi. Jednocześnie przedsiębiorca zyskuje dodatkowy czas i zwalnia zasoby wewnątrz firmy, które można przeznaczyć na inne działania.

Outsourcing nearshore

„Near” oznacza „w pobliżu”, stąd pojęcie outsourcingu nearshore odnosi się do sięgania po wsparcie do swoich sąsiadów. Nie chodzi tu tylko o kraje, które dzielą ze sobą granice, ale ogółem o wszystkie te, które znajdują się w podobnej lokalizacji i kręgu kulturowym. 

Znaczenie ma to, aby państwa były dostatecznie do siebie zbliżone, żeby uniknąć problemów z różnicą czasu czy komunikacją. Jednocześnie powinny charakteryzować się na tyle odmiennymi warunkami pracy, żeby omawiany typ outsourcingu był opłacalny.

Ten rodzaj outsourcingu cieszy się dużym zainteresowaniem w Europie. Nie bez powodu. Przedsiębiorcy m.in. z Wielkiej Brytanii, Francji czy Niemiec dostrzegają ogromny potencjał państw Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski. 

Wynika on między innymi z dużej dostępności doświadczonych, zaangażowanych specjalistów, a także niższych kosztów płacy. Zatrudniając programistę z Polski, zagraniczny podmiot może rocznie oszczędzić nawet dziesiątki tysięcy euro, bez żadnej straty dla jakości wykonywanej pracy — a wręcz przeciwnie.

Outsourcing offshore

Jak łatwo się domyślić, w przypadku outsourcingu offshore usługobiorca nie znajduje się ani w kręgu najbliższych, ani nawet nieco dalszych sąsiadów. Przeciwnie, przy tym rodzaju outsourcingu często odległość między przedsiębiorcą a firmą outsourcingową jest naprawdę znaczna. 

Przedsiębiorcy z najbogatszych rejonów (głównie szeroko pojętego Zachodu) chętnie korzystają z usług firm outsourcingowych np. w Indiach lub Chinach, aby obniżyć koszty pracy i zwiększyć jej wydajność. 

Outsourcing offshore może przekładać się na krótkoterminowe oszczędności. Ma jednak pewne znaczące wady: może wiązać się z obniżeniem jakości pracy i wpłynąć negatywnie na wizerunek marki (np. gdy klienci będą mieli problem ze sprawnym porozumieniem się ze wsparciem technicznym). Ponadto kolaboracja bywa trudna, zarówno jeśli chodzi o współpracę zdalną (z uwagi na zupełnie inne strefy czasowe), jak i odbywanie podróży, aby spotkać się osobiście.

Rodzaje outsourcingu — podział ze względu na zakres usług

Kolejnym popularnym kryterium podziału rodzajów outsourcingu jest to, co właściwie ta usługa obejmuje. Każda firma jest inna i może mieć odmienne potrzeby, natomiast wyróżnia się kilka kluczowych typów outsourcingu, które odpowiadają na najczęściej pojawiające się wymagania. 

Outsourcing indywidualny

Outsourcing indywidualny (personalny) oznacza korzystanie ze wsparcia innego podmiotu w celu uzupełniania kompetencji związanych z pojedynczymi stanowiskami, a nie całymi zespołami. 

Przykładowo, firma ma niewielkie zapotrzebowanie na wsparcie techniczne i wystarczy jej kilka godzin specjalisty w tygodniu. Nie ma własnego działu IT i zatrudnianie eksperta na pełen etat byłoby po prostu nieopłacalne. Outsourcing może być rozliczany właśnie godzinowo, co oznacza, że koszty odpowiadają realnemu ciężarowi pracy.

Ten typ outsourcingu można określić także mianem body leasingu. Najczęściej wykorzystują go mniejsze firmy, choć może też przydać się większym organizacjom, którym brakuje ściśle określonych, niszowych kompetencji.

Outsourcing funkcjonalny

O outsourcingu funkcjonalnym mówimy w przypadku, gdy chcemy powierzyć innemu podmiotowi wykonanie konkretnej funkcji, już nie w wymiarze indywidualnym, a zespołowym. W ten sposób np. zastępujemy zespół wsparcia technicznego lub cały wewnętrzny dział IT grupą doświadczonych specjalistów.

Porównując body leasing vs outsourcing (w jego tradycyjnym, czyli zespołowym wydaniu),  trzeba skupić się przede wszystkim na tym, czego przedsiębiorca realnie potrzebuje w danym momencie. Nie można z góry wskazać, który rodzaj outsourcingu jest korzystniejszy.

Dla jednej firmy lepszy będzie outsourcing indywidualny, skupiający się przede wszystkim na kompetencjach osobistych danego specjalisty, np. znajomości specyficznej technologii. Inna będzie wymagać bardziej kompleksowego wsparcia ze strony ekspertów o różnych kompetencjach. Na przykład, w przypadku outsourcingu IT, mogą to być programiści, ale też scrum masterzy, architekci systemów oraz testerzy.

Outsourcing kompetencyjny

Ten typ outsourcingu można najprościej określić jako podniesienie outsourcingu funkcjonalnego do jeszcze wyższego poziomu. 

Tak, aby wydzielone zadania i funkcje były realizowane w sposób bardziej niezależny od zleceniodawcy. Przekazujemy nie tylko obowiązki, ale też kompetencje, w tym możliwość podejmowania pewnych decyzji. 

Jakie jeszcze wyróżnia się rodzaje outsourcingu?

Wymienione typy outsourcingu to tylko podstawowe podziały, z jakimi można się spotkać. Oprócz nich często mówi się także między innymi o outsourcingu wewnętrznym (inaczej kapitałowym) oraz outsourcingu zewnętrznym (kontraktowym). Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, z której ze spółki-matki wydzielona jest spółka-córka, która ma zająć się określonym obszarem działalności. Takie rozwiązanie zapewnia przejrzystość w organizacji i pozwala optymalizować koszty oraz strukturę działalności. 

Nie zawsze jednak jest ono możliwe lub optymalne. Czy to z racji na zbyt mały rozmiar organizacji, czy niewielkie potrzeby w zakresie danych zadań, które nie uzasadniają stworzenia dla nich oddzielnego podmiotu (ale muszą być realizowane). Na pomoc przychodzi wtedy outsourcing zewnętrzny, który ma niezwykle uniwersalny charakter: przyda się zarówno dużym, jak i małym organizacjom o różnorodnych potrzebach.

Na przykład outsourcing IT może dotyczyć wsparcia technicznego, ale też stworzenia i rozwijania strony WWW, aplikacji mobilnej, webowej, desktopowej lub innego dedykowanego rozwiązania, skrojonego pod potrzeby przedsiębiorstwa. Tylko od przedsiębiorcy, a więc jego wymagań, celów i możliwości finansowych zależy, w jakim zakresie skorzysta z dostępnych opcji.